Juvddálaš cielossátnin
Oslo nuoraidskuvlla ohppiid gaskkas leat bealli gullan sáni juvddálaš adnojuvvot unohas vuogi mielde, ja dat boahtá ovdan guorahallamis maid Oslo suohkan čađahii 2011:s. Čájehuvvo ahte sáni atnin veadjá rievddadit skuvllas skuvlii: daid skuvllaid gaskkas mat leat čađahan Dembra leat maid skuvllat gos oahppit eai bálljo namut juvddálaš sáni nu go cielossátnin, ja nuppe dáfus leat fas skuvllat gos sátni adnojuvvot seamma ollu gerddiid go sánit fuorrá ja homo.
Norgga skuvllain leat unnán juvddálaččat, ja sátni adnojuvvo gusto cielossátnin maiddái dain skuvllain gos eai leat juvddálaš oahppit. Seammás čájeha Oslo guorahallan ahte juvddálaš ohppiide čuohcá vealaheapmi – 12 oahppis dain 36 ohppiin geat oassálaste guorahallamii muitaledje ahte sii ledje vásihan negatiiva dáhpáhusaid oskuset dihte. Dušše dat ahte juvddálaš sátni adnojuvvo cielossátnin loavkida juvddálaččaid, maiddái dalle go sátni ii adnojuvvo muhtun juvddálaš oahppi birra. Sátni juvddálaš lea ovddemusat neutrála namahus muhtun olbmo birra geas lea gullevašvuohta dihto jovkui. Danne gártá dat váttisin go sátni obanassiige adnojuvvo cielossátnin.
Juvddálaš sáni atnin cielossátnin gullá dan guhkes eurohpálaš vuostesemittisma árbevirrui ja čujuha dávjá dan klassihkalaš vuostesemittisma jáhkuide nu go hánisvuhtii. Loga eanet dás “vuostesemittisma ovdal ja dál” birra.
Árbevirolaš olgešekstremismmas (ábaide nasismas) lea “juvddálaš” symboliseren “moralalaš heavu (dekadeanta), ja dan mot oarjemáilbmi ja kosmopolitihkka billista riikka kultuvrra ja árvvuid.”
Militánta islámas lea “juvddálaš” dávjá earán sátnin “oarjemáilmmi, amerihkkálaš ja israellaš imperialisma (vaššás fápmopolitihkka) ja muslimaid duolbmama”. Girjjis Islamisten (2009) čállá ovddeš eŋgelas islámista Ed Husain: “Mii duođaid jáhkiimet ahte ledje ásaheame muhtun juvddálaš-homofiila suollemas lihttu vai besse heađuštit (duššindahkat) min barggu.” Dasto lea “juvddálaš” sánis leamašan dakkár sullásaš symboladoaibma gurutekstremisma birrasiin, nu go “duolbmu turbokapitalisma, plutokratiija ja oarjemáilmmi/amerihkkálaš ja israellaš imperialisma”.
Eanet lohkosat:
Kartlegging av kunnskaper og holdninger på området rasisme og antisemittisme. Undersøkelse blant elever (trinn 8-10) i osloskolen gjennomført for Utdanningsetaten i Oslo. Perduco: 2011.
relatedLessonPlans
- Doaibma45 - 60 min
Juonalaš dadjat? Giella mii váikkuha earáide
Nállevealaheapmi ja eará hástalusat - Doaibma20 - 40 min
Cielossánit ja mun
Ovdagáttut ja joavkojurddašeapmiNállevealaheapmi ja eará hástalusatRadikaliseren ja veahkaválddálaš ravdamearálašvuohta - Oahpahusoassi45 - 60 min
Nállevealaheapmi spábbačiekčanšiljus
Nállevealaheapmi ja eará hástalusat